یارنماحروف ر ز
زمین دیم و زیرزمین
زمین دیم:
زمینی است که کشاورزی آن از آب باران یا سیلاب مشروب شود. (ماده 1 قانون اصلاحات ارضی مصوب 1339)
زیرزمین:
در صورتی که کف واحد مسکونی پایین تر از کف حیاط یا محوطه اصلی باشد، واحد مسکونی مزبور را زیرزمین می نامند.
زمین بیاض
زمینی است که مشخصات زیر را دارا باشد:
الف - ملک باشد. خواه مجهول المالک باشد خواه نه. بنابراین به زمین موات، بیاض گفته نمیشود.
ب - مشغول به کشاورزی یا بنا یا درخت و چمن و مانند این امور نباشد؛ خواه محصور باشد خواه نباشد؛ خواه زمین از اراضی کشاورزی باشد خواه نه
زمین آبی
زمینی است که کشاورزی آن از آب دایمی رود یا استخر یا قنات یا چشمه یا چاه و امثال آن آبیاری شود. (ماده 1 قانون اصلاحات ارضی مصوب 1339)
زاویه
زاویه که جمع آن زوایا و زاویه هاست به محل اطعام فقرا و پذیرایی از میهمانان و واردین گفته میشود. از قدیم زاویه ها در شهرها و کنار جاده ها احداث میشده اند. امروزه خانقاه قسمتی از خدمات زاویه را به عهد گرفته است.
زارع یا کشاورز
کسی است که مالک زمین نیست و با دارا بودن یک یا چند عامل کشاورزی شخصا و یا به کمک افراد خانواده خود در زمین متعلق به مالک مستقیما کشاورزی میکند و مقداری از محصول را به صورت نقدی یا جنسی به مالک میدهد. (ماده 1 قانون اصلاحات ارضی)
زیان دیرکرد، زق زار
زیان دیرکرد:
به معنی خسارت تأخیر تأدیه است (تبصره دوم ماده 34 قانون ثبت)
زق زار:
زمینی است موات که آب هرزه ترشح میکند و احیای آن به زه کشی و به راه انداختن آب هرزه آن است.
زمین
منظور از زمین در قانون اصلاحات ارضی 40/10/19 زمین زیر کشت یا آیش است که برای یک یا چند نوع از امور کشاورزی مورد استفاده قرار میگیرد.
رهن مکرر
هرگاه مالی، موضوع عقد رهن واقع شود، پیش از فک آن، مالک رهینه آن را برای دین دیگر به رهن بدهد، رهن بعد از رهن اول را رهن مکرر مینامند. خواه مرتهن در رهن مکرر همان مرتهن در رهن نخستین باشد خواه شخص ثالث.
رهن مکرر دو قسم است:
اول - راهن در رهن مکرر تصریح به عقد رهن اول کرده و با حفظ حقوق او اقدام به رهن دوم میکند. مقصود از حفظ حقوق این است که طرفین رهن مکرر قبول میکنند که نخست طلب مرتهن اول از محل وثیقه وصول شود و اگر مازاد بماند، از آن محل، حقوق مرتهن دوم استیفا شود. این مازاد را مازاد احتمالی مینامند
دوم - راهن اطلاعی از رهن اول به مرتهن دوم ندهد. در این صورت مرتهن دوم به خیال این که ملک بلامانعی را به رهن میگیرد، اقدام به عقد رهن میکند در این صورت خیار عیب دارد. (ماده 456 قانون مدنی) باید دانست که راهن د رمواقع اقدام به رهن دوم نیازی به کسب اذن از مرتهن اول ندارد. چهون رهن دوم معارض حقوق مرتهن اول نبوده و به موجب ماده 34 مکرر قانون ثبت حقوق او محفوظ است.
رهن مضاف
هرگاه پس از عقد رهن بدون گرفتن وام جدید، راهن یکی از اموال خود را به همان مرتهن ضمن عقد دیگری به رهن بدهد، رهن دوم را رهن مضاف نامیده اند. سند رهن دوم را در رهن مضاف (سند متمم) مینامند.
رونوشت سند
رونوشت سندی است که مطابقت آن با ثبت دفر گواهی شده به منزله اصل سند است. ماده 74 قانون ثبت:
سوادی که مطابقت آن با ثبت دفتر تصدیق شده است به منزله اصل سند خواهد بود مگر در صورت عدم اثبات مطابقت سواد با ثبت دفتر
رکاب، رهن دین و منفعت
رکاب:
در اصطلاح بنایان سوراحی که برای فرو بردن سر شمع در دیوار بکنند.
دهن (دین و منفعت):
برابر صریح ماده 774 قانوم مدنی، رهن دین و منفعت باطل است. قانون مدنی فقط رهن عین معین را تجویز کرده است.
رقبی
حق انتفاعی است که از طرف مالک برای مدت معینی برقرار میشود (ماده 42 ق.م) در فرهنگ دهخدا به نقل از (منتهی الارب و ناظم الاطباء) چنین آمده است:
عطا کردن چیزی باشد به کسی، بدین شرط که هرکدام از آنها اول بمیرد آن چیز به ورثه او بازگردد. یا دادن خانه یا زمین کسی را که در حیات خود از آن نفع گیرد و پس از مرگش به دیگری برسد. رقبی و عمری و سکنی عبارت از یک نوع حق انتفاع است.